
Bir cümlede neyin baştan varsayılmış ve değerlendirmeye açık olmayan bir ön varsayım olduğunu anlamanın yolu cümleleri olumsuza çevirmek bu durumda bile neyin doğru kaldığını bulmaktır. Ön varsayımların en temeli var olmaktır. “Kemal yemeği yedi.” Cümlesinde “Kemal”in ve “yemeğin” var olduğu baştan varsayılmaktadır. Eğer bu cümleyi alıp olumsuza çevirip “Hayır Kemal yemeği yemedi.” Deseniz bile Kemal’in ve yemeğin var olduğu gerçeği hala sorgulanmamaktadır.
Ön varsayımlar en kuvvetli dil kalıplarıdır. Etkili bir iletişimci sorgulanmasını istemediği şeyleri ön varsayım koyarak aşar. Genel bir prensip, kişiye bir sürü seçenek vermek, ama bütün bu seçeneklerin de istediğiniz cevabı önceden varsayacak şekilde ayarlamaktır.
Özellikle kullanışlı olan belirli ön varsayım tipleri aşağıda açıklanmıştır.
1.Zaman Belirleyen Yan Cümlecikler: Böyle cümlecikler, -dan önce, -dan sonra, esnasında, gibi, -dır, -dir, -dığı zaman, -iken v.b. kelimelerle başlar.
“Transa girerken oturmak ister misiniz?” Bu dinleyicinin dikkatini oturup ya da oturmamaya yöneltir ve onun zaten transa gireceğini baştan varsayar.
“Bu projeyi tamamlamadan önce sizinle bir şey görüşmek istiyorum.” Bu projeyi tamamlayacağınızı önceden varsaymaktadır.
2.Sıra Sayılar: Bire diğer, ilk, ikinci, üçüncü v.b. gibi sıra ifade eden kelimeler.
“Vücudunuzun hangi kısmını ilk olarak rahatlayacağını merak ediyor olabilirsiniz.” Bu vücudun iki tarafının da rahatlayacağını varsayar. Tek soru hangi tarafın ilk rahatlayacağıdır.
3.Veya/Yoksa’ nın Kullanımı: “Veya/Yoksa” kelimesi birkaç alternatiften en az birinin olacağını önceden varsaymak için kullanılabilir.
“Sağ elinizin mi yoksa sol elinizin mi bilinçaltı bir hareketle kalkacağını bilmiyorum.” Bu ellerden birinin kalkacağı zaten baştan varsayılmaktadır. Tek soru bunun hangisi olacağını bilip bilmediğimdir.
“Dişlerinizi banyodan önce mi yoksa sonra mı fırçalamayı tercih edersiniz?” Bu cümle banyo yapacağınızı ve dişlerinizi fırçalayacağınızı varsayar, tek soru hangi sırayla olacağıdır.
Bunları da okumak isteyebilirsiniz:
Milton Modeli Dil Kalıpları: “Milton Modeline ilişkin hipnotik dil kalıpları dinleyen kişinin bir b...
Dilin Potansiyeli / Milton Ericksoncu Psikoterapi
Milton Modeli Hipnotik Dil Kalıpları / Ters Meta-Model Kalıpları / Konuşmacının Modelinin Sınırları
Tek Cevap Kime:“Ön varsayımlar 1”
Milton modeli dil kalıpları nı konu edinmiş kitap veya kitaplar önerebilirminiz ? bu sitede olduğu gibi güzel sade anlaşılır bir dille kalıpları vererek örnekleyerek anlatan tarzda olursa çok makbule geçer.
***********************************
Konuyla ilgili tarif ettiğiniz türden Türkçe bir kaynak ne yazık ki bilmiyorum.