“Ötekine duyulan arzu, öteki tarafından arzulanma arzusu ve ötekinin arzuladığı şeylere duyulan arzu.
Bu sonuncusu, hınç ve hasedi insan arzusunun kurucu öğesi yapar.
Bir büyücü köylüye bir seçenek sunmuş: ‘Ya sana bir inek ve komşuna iki inek vereceğim ya da senden bir inek ve komşundan iki inek alacağım. Hangi seçeneği istersin?’ Köylü hiç tereddüt etmeden ‘ikincisi’ demiş.
İşte hınç ve hasedin püf noktası: Eğer benim kazanmam ve rakibimin kaybetmesi arasında bir seçim yapmam gerekirse, rakibimin kaybetmesini tercih ederim, bu benim için de bir kayıp olsa bile.
Kapitalist tüketicilik bir haset uygarlığıdır. Öyle ki, ihtiyacım olanı değil, başkaları neye sahipse veya neye sahip olmayı arzuluyorsa onu isterim. “
Kehanetim şudur:
Evrim çoğunluğun çıkarlarını önemseyen canlı türlerinin hayatta kalabildiğini bize defalarca kanıtlamış olmasına rağmen, insanoğlu kendi çıkarlarını gözetmeyi çoğunluğun çıkarının önünde tuttuğu ve hasetle eylediği ölçüde, teknoloji ve bilimle ilerlediği yanılgısıyla ortaçağ karanlığından daha derin bir karanlığa gömülerek yok olacaktır.
Bunları da okumak isteyebilirsiniz:
Harekete Geçmeli...
Her sabah karnımda tuhaf bir hisle uyanıyor ve olduğum kişiyle paralellik sergilemeyen bir işte yet...
Her sabah karnımda tuhaf bir hisle uyanıyor ve olduğum kişiyle paralellik sergilemeyen bir işte yet...
Everything That Has a Beginning Has An End...
Seneler akıp gitmiş... Daha dün gibi sanki blogcuya ilk kayıt oluşum. İlk yazımın heyecanı... Hatır...
Seneler akıp gitmiş... Daha dün gibi sanki blogcuya ilk kayıt oluşum. İlk yazımın heyecanı... Hatır...
Faydacılık
İyinin ve doğrunun teorisidir pragmatizm (Faydacılık). Fakat faydacılığı kazıdığımızda altından epik...
İyinin ve doğrunun teorisidir pragmatizm (Faydacılık). Fakat faydacılığı kazıdığımızda altından epik...
Bilgi Paylaştıkca Çogalır...
3 Cevaplar Kime:“Kehanet”
İlkel yanına hükmedemeyen varlıklarız. Bilge de olsak bu böyle.
***********************************
İnsan, ilkel yanına hükmedebilen varlıktır.
Merhabalar.
Ben geldim.
Uyuklayan bir göz aralığı ile zor bela okuduğum paylaşım için şu an yorum yazacak durumda değilim. Uykumu kandırdıktan sonra gelirim.
İyi geceler
******************************
Hoş geldiniz, sefa getirdiniz.
Merhabalar.
Bu yazınıza tekrar geleceğim demiştim ve geldim. Ancak, ben öyle üstünkörü okuyarak geçiştirerek, okumuş olmak ve yorum yazmış olmak gibi değil, yani başkası için değil, kendim için okumak ve yazmak isterim. Bu olay bizim Blogger’deki blogcular arasında olağan bir şey.
Şimdi konuya gelelim. Yazınızı okudum. Girişte üç tane seçenek sıralanmış. Şimdi ben bu sıralamayı çok iyi özümsemem gerekir ki, olayı anlayabileyim.
1-ötekine duyulan arzu,
2-öteki tarafından arzulanma arzusu,
3-ötekinin arzuladığı şeylere duyulan arzu.
Bu sonuncusu, hınç ve hasedi insan arzusunun kurucu öğesi yapar.
Şimdi sonuncusu dediğiniz yukarıda 3. maddeye giren arzu mudur? Bir başka deyimle, ötekinin arzuladığı şeylere duyulan arzu hınç ve hasedi doğuran bir arzu isteği mi oluyor? Peki diğer iki maddeye giren arzuları nasıl açıklamamız gerekiyor? Onlara hiç değinmeden hemen konuya odaklanmışsınız. Ben okuyucu olarak onlar için de bir örnekleme görmek isterdim.
Kahinin köylüye yaptığı teklif ve köylünün arzusu doğrultusunda yaptığınız kehanet doğru bir tespit. Ancak Kahinin bu teklifine diğer şekilde, kendisine bir inek, komşusuna da iki inek verilmesine razı olan insan çıkamaz mı? Çıksa bile genel olarak insanların çoğunluğu hep böyle mi davranıyor?
Ben bir köylü olarak böyle bir teklif bana yapılmış olsaydı, neden durup dururken bir inekten olayım, varsın komşum iki alsın, bir de bana yeter. Çünkü hiç yoktan bir inek sahibi olmak dururken, neden bir de elimdeki inekten olayım.
Yorumuma acil cevap bekliyorum, çünkü bu yazınızı da kaynak göstererek sayfamdaki blogcularımla paylaşmak istiyorum.
Teşekkür eder, selam ve saygılarımı sunarım.
NOT:Sayfanız “Güvenli Değil” uyarısı veriyor biliyor musunuz? Bu sorunu gidermek için de SSL yüklemeniz gerekiyor. Ücretsizi de varmış. Çünkü bu sorunu (https) olayını Google icat etmişti.
****************************************************
Tırnak içerisinde paylaştığım bölümdeki arzu tanımları Lacan’ın betimlemeleridir. Arzuyu Lacan’ın penceresinden anlayabilmek için önce Lacan’ın “object petit a” kavramını açıklamak gerekiyor sanırım. Ne yazık ki blogun bu alanında bu açıklamayı yapmak çok güç görünüyor. Yine de deneyeceğim.
Sorulara cevap vermek isterim:
*Şimdi sonuncusu dediğiniz yukarıda 3. maddeye giren arzu mudur?
*Bir başka deyimle, ötekinin arzuladığı şeylere duyulan arzu hınç ve hasedi doğuran bir arzu isteği mi oluyor?
-Evet tam olarak 3. maddede yer alan arzu tanımı hasedin kaynağı olarak gösterilmiştir.
* Peki diğer iki maddeye giren arzuları nasıl açıklamamız gerekiyor? … Ben okuyucu olarak onlar için de bir örnekleme görmek isterdim.
Bu sorunun Lacan’a göre açıklanması ancak Lacan’ın talep ve arzu kavramlarının çözümlenmesiyle mümkün görünüyor. Önce talep ve arzu arasındaki ayırım üzerine odaklanalım:
“-Talebin nesnesi bellidir; arzunun ise nesnesi belirsizdir.
-Talep nesnesini istr; arzu ise nesnesi gibi görünen şeyi değil, her zaman başka bir şey ister.
-Talep tatmin edilebilir; arzu ise asla tatmin edilemez.
-Talebin nesnesi gerçek bir nesnedir; arzunun nesnesi ise bir fantazidir.”
Sonuç olarak Lacan’a göre “arzu, arzuya yöneliktir; arzu, nihayi olarak daima arzulama arzusudur.”
Buradan örnek oluşturmayı denersek; aşk olarak tanımladığımız romantik sevgi, sevenin aslında sevdiğine değil, aşka aşık oluşuyla tanımlanabilir. Yani arzu bir türlü arzuladığını elde edemez.Arzulanan şeye ulaşmada yaşanan başarısızlık başarıya çevrilebilir ama bunun bir şartı vardır: Hazzın kaynağının bu şeye ulaşmak olarak değil, ona ulaşmak için tekrar tekrar sarf edilen çabanın oluşturduğu tatmin olarak tanımlanması gerekir. Bu da bizi Freudcu dürtüye getirir. Ancak dürtüde tatmine, nesneye ulaşmaya çalışırken yaşanan başarısızlıklarla ulaşılır. Dürtü, hedefine ulaşmaktan değil onun etrafında dolaşmaktan, hedefine ulaşamayışını tekrar etmekten tatmin bulur.
Lacan’ı anlamak için (aslında bu tam olarak mümkün mü emin değilim) object petit a kavramını da kısaca ele almak faydalı olur. Lacan’ın diğer dillere yapılan çevirilerinde Fransızca olarak korunmasında ısrar ettiği bu kavram, kabaca, küçük öteki nesnesi olarak çevrilebilir. (Buradaki a harfi Fransızca öteki anlamına gelen autre kelimesinin baş harfidir.)
Object a, bir sürü sevgilide aranan fakat bir türlü bulunamayan bir fantazidir. Ve bu yüzden talep tatmin edilebilir, arzu ise edilemez. Aşkı mümkün kılan Object a dır.
*Kahinin bu teklifine diğer şekilde, kendisine bir inek, komşusuna da iki inek verilmesine razı olan insan çıkamaz mı? Çıksa bile genel olarak insanların çoğunluğu hep böyle mi davranıyor?
-Bana böyle bir teklifle gelinse büyük ihtimalle komşuya iki inek bana da bir inek verilmesini tercih edeceğimi sanıyorum. Ancak bu bir sanrı. Tamamen emin olamıyorum. Zira bu tercihi yapmamda komşumun kim olduğu ve onunla olan ilişkim daha etkin olacak hissini taşıyorum. Ancak toplumsal olarak içinde bulunduğumuz durum ve bağlamlar göz önüne alındığında komşusundan iki ineğin alınmasından mutluluk duyacak insanların sayısının az olmadığını değerlendiriyorum. Burada bizim tercihlerimizden daha önemlisi Lacan’ın arzu ve haset kavramlarını anlatmak için uygun bir örnek oluşturma çabası sanırım.
İlgi ve alakanız için teşekkür ederim.
Bu arada SSL konusuyla uğraşmaya bir türlü vakit bulamadım. Umarım yakın zamanda bakma imkanım olur.
) Kitabın yarısını anlayacağım bir bölüm gelecek mi diye bitirdiğimde, o bölüme kadar hiçbir şey anlamamış olmanın verdiği aptallık hissi ve sinirle kitabı fırlatmıştım. Sonra onu anlatan kitaplara başvurdum ve şu an kısmen anlayabildiğimi düşünüyorum. İşin tuhaf tarafı onu anlatan ikinci kitaba başladığımda; Lacan’ın bilinçdışı düşüncelerini yazıya döktüğünü bu sebeple kitabı okurken fırlatmak isteyebileceğimizi yazan bölüm olmasaydı belki de Lacan’ı anlamaya gayret etme motivasyonu oluşturamayacaktım. 
)
Diğer yandan Lacan’ı anlamak bence ciddi bir çaba gerektiriyor. Onla tanışmamı sağlayan ilk kitabını evde okurken gecenin bir yarısı sinirden kitabı fırlattığımı hatırlıyorum.