Öğrenilmiş İyimserlik (1991) / Martin Seligman

“Martin Seligman öğrenilmiş çaresizlik fikri üzerinde uzun yıllar boyunca klinik deneyler yapmış bir bilişsel psikologdur. Yıllarca süren çalışmaların ardından iyimserliğin öğrenilebilen bir dizi beceriyi kapsadığını keşfetti. Seligman’a  göre ortalama düzeyde kötümser olmanız bile yaşamınızın her alanında; işte, ilişkilerde, sağlıkta başarınızı engeller. Aynı koşullardaki bir kötümserin cesareti kırılırken iyimser direnir ve görünmez engeli aşar.

Bilişsel psikologlar olumsuz düşüncelerin depresyonun belirtileri değil, nedeni olduğunu kanıtladılar. Çoğumuz bunu sağduyu derecesinde biliriz ama psikoterapi bizi kontrolümüz dışındaki bir şeyle başa çıkmaya çalıştığımıza inandırır. Seligman depresyondaki cinsiyet farklılıkları konusunda önde gelen bir uzmandır. Kadınlar ve erkekler aynı oranda depresyona girerler ama kadınların sorunlar üzerinde daha fazla düşünmesi depresyonun artmasına yol açar, bu yüzden de kadınlarda depresyon erkeklere kıyasla iki kat daha fazla görülür.

1960’lı yıllarda bir kişinin davranışları ya içsel dürtüler (Freudculuk) ya da toplumun verdiği ödül ya da cezalara tepki (davranışçılık) olarak yorumlanmaktaydı. Bilişsel terapiyse aksine, insanların bilinçaltı eğilimlerine ya da toplumsal koşullanmaya rağmen düşünce tarzlarını değiştirebileceklerini gösterdi.

Öğrenilmiş İyimserlik kişisel gelişim alanında önemli bir eserdir çünkü içerdiği iddiaların çoğuna bilimsel bir temel gösterir. Normalde kişisel gelişim fikrini, yazarın tabiriyle, metafizik palavra olarak gören okurların ilgisini çektiği için satış rakamları çok yüksek oldu. Dolayısıyla bu kitap yalnızca iyimserlik hakkında değildir (fakat sizi yine de iyimser yapabilir), aynı zamanda kişisel değişim ve insanlığın dinamik yapısı hakkındadır.”

*************************************************************

“Başarıyla ilgili geleneksel görüşün, depresyon hakkındaki geleneksel bakış açısı gibi incelenmesi gerekir. İş yerlerimiz ve okullarımız başarının yetenek ve isteğin bileşimiyle gerçekleştiğini öne süren geleneksel varsayım temeline dayanır. Başarısız olmanın nedeni ya yetenek ya da isteğin bulunmamasıdır. Ancak başarısızlık bol bol yetenek ve istek olsa bile iyimserliğin bulunmadığı yerde de gerçekleşir.”

“Öte yandan sürekli sorunlar altında ezilmek bunun kabullenilmesi ya da yaşamın böyle olduğunu düşünmek anlamına gelmez. Farklı bir açıklama yöntemini benimserseniz zorlu dönemlerle daha kolay başa çıkar, bunların sizi depresyona sürüklemesine izin vermezsiniz.”

“Bizim istediğimiz körü körüne bir iyimserlik değil, esnek bir iyimserliktir, gözü açık olan iyimserlik. Gerektiğinde kötümserliğin keskin gerçekliğinden yararlanmasını bilmeli ama onun karanlık gölgeleri içine gömülmemeliyiz.”

“İyimser bir tutum geliştirmek sağlıklı, varlıklı ve mutlu olma şansınızı büyük ölçüde artırır.”