“Chomsky dilin adil olmayan edimlerin üstünü örtmek için nasıl kullanıldığına ve suistimal edildiğine dair bir tartışmayla başlar ve sözcüklerin sözlük anlamları ile ideolojik savaşta konumlandırılan anlamları arsında bir ayırım yapar. Örneğin, ana akım medya Birleşik Devletlerin gerçekte Güney Vietnam’a saldırmasına rağmen, onu savunduğu iddiasına karşı çıkmamıştır. Savunma burada anlamının tam karşıtını ifade eden Orwellci bir terime dönüşmüştür. Chomsky’ye göre siyasi söylemin terimleri düşünceyi engelleyecek şekilde tasarlanmıştır.”
“Toplumumuzda, gerçek iktidar siyasi sisteme değil, özel ekonomiye bağlıdır: neyin üretileceği, ne kadar üretileceği, neyin tüketileceği, hangi alanlarda yatırım yapılacağı, kimlerin istihdam edileceği, kaynakları kimin kontrol edeceğine vs. dair kararlar burada alınır. Hal böyle olduğu sürece gerçek demokrasi de olmayacaktır çünkü sermaye çoğunluğun değil, azınlığın elindedir ve toplumlarımızın merkezinde tek başına siyasi iktidar değil, para yer almaktadır.”
“Dünya genelinde özgürlüklerin genişlediği retoriğine karşılık Chomsky Amerikan dışişleri politikasının gerçek amacının, olabildiğince çok ülkeyi kendine bağımlı tutmak olduğunu iddia etmektedir. Büyük iktidarlar, güçlü ülkelerin çıkarlarına hizmet eden politikaları kurumsallaştırarak yerine kendi halklarının refahıyla daha fazla ilgilenmeye başlayabilir diye daha küçük iktidarların bağımsızlıklarına karşı koymaktadır. Chomsky, ABD’nin dışişleri politikalarının Amerikalı sermayedarların işine gelecek şekilde tasarlandığını söyler, böylece yabancı bir hükümet fiili olarak kendi halkını ön plana koyarsa o hükümet gitmek zorunda kalacaktır.”
“Sosyal politikaların ana amaçlarından biri nüfusu edilgen kılmak olduğundan, iktidar sahibi insanlar halkın planlamaya dâhil olmasını teşvik edecek her türlü eğilimi bertaraf etmek isteyecektir, çünkü halkın planlamaya dâhil oluşu iş dünyasının iktidar tekelini tehdit etmektedir; bu ayrıca halk örgütlenmelerini tetikler, insanları harekete geçirir ve muhtemelen karın yeniden dağılımı ve benzeri olaylara yol açar der Chomsky.”
“İktidarı anlamak sadece belirli bir ülke, şirket ya da kurumun ne yaptığını değil; bunlar denetlenmediği ya da ifşa edilmediğinde neleri yapmaya meyleceklerini bilmektir.”
“Nürnberg’de neyin savaş suçu olarak sayıldığında dair işlevsel kıstas, Batı’nın yapamadığı bir cezai eylemdi: Diğer bir deyişle, Amerikalıların ve İngilizlerin de aynı şeyi yaptığını kanıtlayabilseydik bu, bir meşru müdafaa olurdu. Ve bu açıkça ifade edilir, Nürnberg duruşmalarında yer alan Amerikalı savcı Telfrod Taylor’ın kitabını okursanız, söz konusu kavramı böyle tarif ettiğini görürsünüz; Telfrod bütün yaşananlar konusunda son derece katidir. Eylemi Batı gerçekleştirmişse bu bir suç değildir. Bu sadece Almanların işlediği ve bizim işlemediğimiz bir suçtur.”
“Duyduklarımızın aksine Amerikan müdahaleciliğinin komünizmin yayılmasına direnmekle hiçbir alakası yoktur, her yerde engellenen şey bağımsızlığımızdır, hem de çok iyi bir neden yüzünden. Eğer bir ülke, dikkatinin kendi halkına verirse Amerikalı yatırımcıların her şeyden üstün tuttukları taleplerine yeterli önemi vermeyecektir. Tabii bu gibi öncelikler kabul edilemez, dolayısıyla hükümet gitmek zorunda kalacaktır.”
“Demokrasilerde iktidar, muhalefeti dili suistimal ederek susturur.”
Noam Chomsky
Avram Noam Chomsky, Amerikan aktivist, dil bilimci, filozof, mantıkçı, siyasî eleştirmen, tarihçi ve yazar.
7 Aralık 1928’de Philadelphia, Pensilvanya’da doğdu. Rus göçmeni William Chomsky’nin oğludur. N. Chomsky Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde dil bilimi profesörüdür. Kendi ismiyle adlandırdığı Chomsky Hiyerarşisi’ni geliştirmiştir. Dilbilimine olan katkısı Davranışçılık kuramının eleştirisinde çok etkili olmuştur. Ayrıca bilişsel biliminin popülaritesini artırmıştır. Dilbilimsel çalışmalarının yanı sıra Kuzey Amerika’nın en önemli sol politikacı entelektüellerinden biri sayılır. Vietnam Savaşı’ndan itibaren ABD’nin dış ve ekonomik politikalarında Dünya’ca tanınan katı bir eleştirmendir. 1992 yılında gerçekleşen Sanat ve İnsan Hakları Takdirnamesi’nde, 1980 ve 1992 yılları arasında Dünya’nın en çok alıntı yapılan yaşayan insanı seçilmiştir. Noam Chomsky Anarko-sendikalizm ile liberter sosyalizm ile aynı hizada görmektedir.Ve Dünya Endüstri İşçileri Vakfının bir üyesidir.
Babası İbranice öğretmeniydi, ve Ortaçağ İbranice dil bilgisi üzerine hazırlanan bilimsel bir dergiyi çıkarmaktaydı. İlk eğitimini Philadephia’daki Oak Lane Country Day Okulu’nda ve Central Lisesi’nde aldı. 1940 ile 1945 yılları arasında New York şehrinin anarşist-sosyalist Yahudi entelektüel cemaatinin çalışmalarıyla haşır neşir oldu ve Arap-Yahudi işbirliği için çalışmak üzere İsrail’e göç etmeyi planladı.
Eğitimine dil bilimi, matematik ve felsefe çalışacağı Pensilvanya Üniversitesi’nde devam etti. 1945-50 yılları arasında Pensilvanya Üniversitesi öğrencisiydi ve dil bilimi öğrenimine başladı. Bu süre zarfında, Zellig Harris’in “Yapısal Dil Biliminin Yöntemi” adlı kitabının düzeltmeleri üzerine çalıştı ve Harris’in siyaset üzerine görüşlerine karşı sempati duymaya başladı. Radikal-empirist bir felsefeci olan Nelson Goodman’ın öğrenciliğini de yaptı. 1951 yılında Goodman’ın Genç Araştırmacı Bursu önerisini kabul ederek Harvard Üniversitesi’ne gitti.
1953 yılında Chomsky, Avrupa’ya seyahat etti. Bu gezi sırasında, yapısal dil bilimini şekillendirme girişiminin işe yaramayacağına karar verdi; çünkü dil oldukça soyut, doğuştan edinilen (İngilizce: generative) bir olguydu. Bundan sonraki çalışmalarının bu olgunun modellenmesi ile ilgili olması gerektiğine karar vermişti. 1955 yılında Pensilvanya Üniversitesi’nden doktora derecesini aldı; ancak bu dereceyi elde etmesini sağlayan araştırmaların çoğunu 1951-55 yılları arasında Harvard Üniversitesi’nde gerçekleştirdi. Doktora derecesini almasından bu yana Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde çalışmaktadır; şu anda Modern Diller ve Dil bilimi bölümündeki Ferrari P. Ward Başkanlığı görevinde bulunmaktadır. Noam, 24 Aralık 1949’da (şu anda Harvard Üniversitesi’nde profesör olan) Carol Schatz ile evlendi. Çiftin iki kız ve bir erkek çocukları vardır.
Noam ününü dil bilimi alanında kazandı. Dilbilimin bazı tarihsel ilkelerini İbranice uzmanı olan babası William’dan edinmiştir. Aslında, yüksek lisans derecesi için gerçekleştirdiği ilk araştırmaları konuşulmakta olan modern İbranice hakkındaydı. Pek çok başarısının arasında en ünlü olanı, modern mantığa ve matematiksel temellere olan ilgisinden kaynaklanan üretici dil bilgisi (ing. generative grammar) üzerine olan çalışmalarıdır. Bunun sonucunda, bunu üretici dil bilgisini doğal dillerin tanımlamasına uygulamıştır. Öğrenci olarak, Noam Pennslyvania Üniversitesi dil bilimi profesörü olan Zellig Harris’ten oldukça etkilenmiştir. Zellis’in siyasî görüşlerine olan sempatisi, onu dil bilimi alanında yüksek lisans eğitimi görmeye yönlendirmiştir.
Noam her zaman siyaset ile ilgilenmiştir ve onu dil bilimi alanına çeken şeyin siyaset olduğu söylenir. Sosyalizm ve anarşizme doğru olan siyasî eğilimi, kendi deyişiyle radikal New York Yahudi cemaati neden kaynaklanmaktadır. 1965’ten beri ABD dış politikasının önde gelen eleştirmenlerinden birisi olmuştur. Amerika’nın Vietnam’a karışmasına karşı öne sürülen en önemli argümanlardan kabul edilen Amerikan Gücü ve Yeni Mandarinler makalelerinden oluşan kitabını yayınlamıştır.
Chomsky, akademik alanda saygı görmüş ve pek çok defa onurlandırılmıştır. Londra Üniversitesi ve Chicago Üniversitesi tarafından Onursal Doktorluk ile ödüllendirilen Chomsky, aynı zamanda Dünya’nın birçok yerinde konferanslara davet edilmiştir. 1967’de Berkeley’deki California Üniversitesi’nde Beckman Konferansı’nı vermiştir. 1969’da ise Oxford Üniversitesi’nde John Locke Konferansı’nı ve Londra Üniversitesi’nde de Sherman Anma Konferası’nı vermiştir.
Kasım 2005 ve Haziran 2008 tarihlerinde ABD’den Foreign Policy ve İngiltere’den Prospect dergilerinin internet üzerinden okuyucu anketleri ile oluşturduğu Dünya’nın ilk 100 entelektüeli listelerinde, 2005 yılında 1., 2008 yılında 11. sırada yer almıştır.
Bunları da okumak isteyebilirsiniz:
Tek Cevap Kime:“İktidarı Anlamak (2002) / Noam Chomsky”
Adamım Chomsky. Rıza’nın İmalatı’ndan bu yana.Bunu da okuyayım.
***********************
Harika bir fikir bu.