“Kelimeler ve Şeyler, Michel Foucault’yu Fransa’nın ünlü bir entelektüeli haline getiren kitaptır. İnsan Bilimlerinin Bir Arkeolojisi alt başlığını taşıyan kitap yaygın dünya görüşünün basit birer ifadeleri olan disiplinler ile bilginin, nasıl kültürel bir ürün olduğunu göstermeye çalışır.”
“Foucault hiçbir şeyi nesnel algılamadığımız gibi kategori sistemlerimizin de varsayımlardan ibaret, hazır alınmış ve bilinçsiz bir şekilde olduğunu öne sürmüştür:
Düzen kendinin aynı anda hem onların iç yasası, onların bir bakıma birbirlerine en uygun şekilde denk düştükleri gizli şebeke olarak; hem de bir bakışın, bir dikkatin, bir dilin çerçevesi içinde var olabilen şeydir ve düzen ancak bu çerçevelendirmenin beyaz kutuları içinde, zaten oradaymış ve telaffuz edilmeyi sessizce bekliyormuş gibi, kendini derinlemesine bir şekilde dışa vurabilmektedir.”
“Belki de bundan yüz yıl sonra da insanlar şu anda bizim bilgi dediğimiz garip kategorilere ve kör çağrışımlara güleceklerdir.”
“Tarihçiler on sekizinci yüzyılın biyoloji tarihini yazmak istemişlerdir ancak o dönemde biyolojinin henüz var olmadığının ve bizim yüz elli yıldan beri alışık olduğumuz bilgi modelinin eski dönem için geçerli olamayacağını fark edememişlerdir. Ve biyolojinin bilinmiyor olmasının basit bir nedeni bulunmaktaydı: Çünkü hayatın bizzat kendisi yoktu. Yalnızca, doğa tarihi tarafından oluşturulmuş bir bilgi tablosundan görülen canlı varlıklar vardı.”
“Herhangi bir dönemde insanların gerçekten ne düşündüklerini öğrenmek istersek bize ışık tutacak olan ne dedikleri değil, nasıl dedikleri ve hangi varsayımlarda bulunduklarıdır. Bizler bilimlerin nesnel bir gerçekliğe sahip olduklarını düşünürüz ancak Foucault’nun tanımına göre: Bilimler iyi yapılmış dillerdir.”
“Her çağın bilinçaltında dünyanın nasıl düzenlendiğine dair varsayımlar vardır ve bunlar, bilginin niteliğini dönemden döneme değiştirir.”
Michel Foucault
Fransız filozof Michel Foucault, 15 Ekim 1926’da Poitiers’de doğdu. Babası, oğlunun kendi kariyerini takip etmesini isteyen bir cerrahtı. Foucault, Saint-Stanislas Okulunu bitirdikten sonra, saygın bir okul olan Paris’teki 4. Henry Lisesi’ne girdi. 1946’da, daha önce sınavlarında başarısız olduğu École Normale Supérièure’e kabul edilen dördüncü öğrenciydi. Okul yıllarında eşcinselliğini keşfetti. Maurice Merleau-Ponty ile felsefe çalıştı. 1948’de felsefe diplomasını, 1950’de psikoloji diplomasını aldı ve 1952’de psikopatoloji diplomasıyla ödüllendirildi.
1954’ten itibaren dört yıl İsveç’te Uppsala Üniversitesi’nde, birer yıl da Varşova ve Hamburg Üniversitelerinde Fransızca öğretti. 1960’da Fransaya Clermont-Ferrard Üniversitesine Felsefe bölüm başkanı olarak döndü. “Delilik ve Medeniyet” kitabındaki teziyle doktorayla ödüllendirildi. Aynı yıl Foucault, kendinden on yaş küçük olan felsefe öğrencisi Daniel Defert’la tanıştı. Defert’ın politik aktivizmi çalışmalarında ona yol gösterdi. Foucault, Defert’la aralarındaki ilişki için çok sonraları bunun zaman zaman da aşka benzeyen uzun soluklu bir tutku ilişkisi olduğunu söyledi.
Foucault’nun ikici önemli eseri “Şeylerin Düzeni” (The Order of Things) 1966’da yayınlanan karşılaştırmalı bir ekonomi, doğa ve dil bilimleri çalışmasıydı. Çok satan bu kitap Foucault’nun adının tanınmasında büyük rol oynadı.
1966-1968 arasında Defert’la birlikte Tunus’a gitti ve birlikte tekrar Paris’e döndüler. Foucault, Vicennes’deki Paris-VIII Üniversitesi’nde Felsefe bölüm başkanı oldu, Defert da sosyoloji bölümünde ders vermeye başladı. 1968 öğrenci hareketinden oldukça etkilendiler. Aynı yıl Foucault başka aydınlarla beraber Hapishane Bilgilendirme Grubu’nu (The Prison Information Group) kurdu.
1969’da “Bilginin Arkeolojisi”’ni (Archeology of Knowledge) yayınladı. 1970’de en önemli araştırma enstitülerinden biri olan Fransa Koleji’ne Düşünce Sistemleri Tarihi profesörü olarak seçildi. 1975’te belki de en etkili kitabı olan “Hapishanenin Doğuşu”’nu (Discipline and Punish: The Origine of the Prison) yayınladı.
Ömrünün kalan yıllarında kendini “Cinselliğin Tarihi” çalışmasına adadı. 1976’da ilk cildini yayınladı, çalışmasını tam bitirememiş olsa da ikinci ve üçüncü ciltler 1984’teki ölümünden hemen sonra yayınlandı.
Michel Foucault, daha çok toplumdaki daimi doğruları inceleyen bir filozoftu. Nietzsche ve Heidegger’in düşüncelerinden oldukça etkilenen Foucault, çalışmalarında çoğunlukla Karl Marx ve Sigmund Freud’un fikirleriyle mücadele etti. Hapishaneler, polis, sigorta, delilik, eşcinsellik ve sosyal haklar konularında çalıştı. Bütün çalışmalarını modernitenin bireyler üstündeki etkisi ve getirdiği yeni güç ilişkileri üstüne kurdu.
Bunları da okumak isteyebilirsiniz:
I- Üstat dedi ki : "O burada mı?" II- Tzu yü "Kim efendim? Kimden bahsediyorsunuz?" dedi III- ...
G-T Sistemi [Sarı] Yedinci Seviye (Varoluşçu/Sistemik) / Graves Varoluş Düzeyleri
Kımıltılarını zaptetmek zor olsa da, zihni denetlemek iyidir; evcilleştirilmiş zihin mutluluk geti...
