Yaptığımız her tercih, biz farkına varmasak bile, problemin ortaya konuş şeklinden etkilenir.
Yaklaşık 600 ölüme neden olması beklenen, bilinmeyen bir salgın hastalığa karşı tedbir alındığını düşünün. Hastalığı yok etmek için iki alternatif program önerilir. Programların kesin bilimsel hesaplamalarına göre sonuçlarının şöyle olduğu var sayın:
A programı hayat geçirilirse 200 kişi kurtulacak.
B programı hayata geçirilirse, üçte bir olasılıkla 600 kişi kurtarılacak, üçte iki olasılıkla kimse kurtarılamayacak.
İnsanların çoğu, hayatların tümünü riske atmak istemeyerek A programını seçer. Ama aynı seçenekler aşağıdaki şekilde sunulduğunda insanların tercihleri değişiyor:
A programı hayata geçirilirse 400 kişi ölecek.
B programı hayata geçirilirse, üçte bir olasılıkla kimse ölmeyecek, üçte iki olasılıkla 600 kişi ölecek.
İki yaklaşımda aynı sonucu temsil etmelerine rağmen, ikinci yaklaşımda 400 kişinin ölümüne göz yummak kötü gibi görünüyor. Psikologlar bu duruma çerçeveleme adını veriyor.
Çerçeveleme inanılmaz bir güce sahiptir çünkü inançta olduğu gibi tercihlerimize de önlenemez bir şekilde aracılık eden şey hafızadır. İşin ürkütücü tarafı; evrenin bizi donattığı hafıza, doğası gereği önlenemez bir şekilde anlık bağlamsal ayrıntılarla şekillenmektedir. Bazen sadece bağlam olan kelimeleri değiştirerek, insanların tercihlerini de değiştirtebilirsiniz.
Bağlamları, tercihlerimizi manipüle etmek için şekillendirebilen en büyük güç reklam sektörü, politikacılar ve medyadır.
Kararlarınızın sadece size ait olmasını istiyorsanız beyninizi iyi kullanın.
Bunları da okumak isteyebilirsiniz:
Bir çok ilginç bilimsel keşifte olduğu gibi, Kayan Yüzlerin Bozulma Efekti (Flashed Face Distortion ...
Çocukluğumu hatırlarken, kendimi bir bal peteği gibi düşünmek hoşuma gidiyor; hayal meyal aklımda ka...
"Kitap, yaşamınızı mitolojik bir öykü ya da serüven olarak görürseniz şu andakinden çok daha fazla k...
14 Cevaplar Kime:“Çerçeveleme.”
Hı?
*********************
aynen insan kararlarını kendi istediği için vermeli başkası için deil…ve doğru karar vermek için beyni iyi kullanmalı ve olayları iyi analiz etmelidir…
sevgiler…
*****************************
Başaracağız.
hımmm dolu taraf mı boş taraf mı meselesi bazen bosu görememek te can sıkıcı olabiliyor
*************************************
Neyi gösterdiğimizden daha önemlisi sanırım nasıl gösterdiğimiz.
bunu yapabiliyor olmayı istediğimi fark ettim.
*******************************
Hayatta her şey mümkündür.
bu hayatta olmadığı kesin
*******************************
Kesin olan tek şey; kesin diye bir şey olmadığıdır.
o zaman ben çok zekiyim
****************************
Zeka cezalandırılır. Dikkatli olmalı.
Padişah bir müneccim çağırmış ve;
—Söyle bakalım benim akıbetim ne olacak müneccim…
Müneccim;
—Padişahım ileride 6 çocuğunuz olacak ama hepsinin ölüsünü göreceksiniz…
Padişah irkilmiş ve “Vurun bunun kellesini!” demiş. İkinci bir müneccim çağırmış;
—Söyle bakalım müneccim ilerde hayatımda neler olacak
Müneccim:
—Padişahım Allah size o kadar uzun ömür verecek ki o kadar uzun yaşayacaksınız ki evlatlarınızın hiç birisi sizin ölümünüzü göremeyecek…
Padişah hizmetlileri çağırır; “Tez bir kese altın verile bu müneccime!” diye emir verir.
Padişah embesilmiş fakat harika bir örnek. Günümüze de oldukça uygun olmuş.
bakış açısı ne kadar önemli. av mevsimi filminde cem yılmazın ölüm anı unutulmaz anlardan…
Seyrettikten sonra yorum yapayım.
hafızam, cesaretimin katili !
Unutmak hatırlamaktan daha zor işte.
Blogunuz gerçekten çok başarılı. Aradıklarımı bulmamda çok yardımcı oldu. Teşekkürler
Ben teşekkür ederim. İlgi-bilgi döngüsüyle huzura kavuşalım.